Ngày 16/7/2025, Tập đoàn Hòa Phát (HPG) và Đại học Bách khoa Hà Nội đã chính thức ký kết thỏa thuận hợp tác toàn diện. Đây là bước đi chiến lược của Hòa Phát nhằm thúc đẩy phát triển công nghệ luyện kim, đặc biệt là công nghệ sản xuất thép kỹ thuật cao như thép ray phục vụ các tuyến đường sắt cao tốc và đô thị.
Mục tiêu hợp tác: kết nối công nghệ, đào tạo và nghiên cứu ứng dụng
Theo nội dung thỏa thuận, hai bên sẽ khai thác tối đa thế mạnh của nhau để thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, đổi mới sáng tạo và đào tạo nguồn nhân lực kỹ thuật chất lượng cao.
Đối với Hòa Phát, đây là cơ hội để mở rộng hợp tác với đội ngũ chuyên gia đầu ngành trong các lĩnh vực luyện kim, vật liệu mới và cơ khí chế tạo. Trong khi đó, Đại học Bách khoa Hà Nội kỳ vọng mở rộng thực tiễn cho cán bộ, giảng viên và sinh viên thông qua các chương trình nghiên cứu thực địa, hợp tác đào tạo và dự án công nghệ ứng dụng.
Một trong những trọng tâm lớn của hợp tác này là nghiên cứu, hoàn thiện công nghệ sản xuất thép ray, thép kỹ thuật điện và phát triển các mác thép mới phục vụ công nghiệp đường sắt.
Hợp tác khoa học và công nghệ hướng đến chuẩn quốc tế
Hai bên thống nhất triển khai các đề tài nghiên cứu liên quan đến gang thép, vật liệu mới, môi trường, kiểm định và đánh giá theo tiêu chuẩn quốc tế. Hoạt động đổi mới sáng tạo và giải pháp chuyển đổi số trong lĩnh vực công nghiệp thép cũng được ưu tiên.
Đại học Bách khoa Hà Nội cũng đề xuất xây dựng hệ thống phòng thí nghiệm dùng chung, tham gia đánh giá các dự án đầu tư và môi trường của Hòa Phát, tạo nền tảng vững chắc cho các chương trình nghiên cứu – ứng dụng dài hạn.
Hòa Phát đầu tư mạnh mẽ vào sản xuất thép ray cho đường sắt tốc độ cao
Trước yêu cầu phát triển hạ tầng đường sắt quốc gia, Tập đoàn Hòa Phát đang triển khai một dự án quy mô lớn để sản xuất thép ray chất lượng cao ngay tại Việt Nam. Dự án có tổng vốn đầu tư 14.000 tỷ đồng, đặt tại Dung Quất (Quảng Ngãi), với công suất thiết kế 700.000 tấn/năm.
Hồi tháng 2/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã trực tiếp đề nghị Hòa Phát nghiên cứu và sản xuất thép ray đạt tiêu chuẩn phục vụ đường sắt cao tốc Bắc – Nam cũng như các tuyến kết nối quốc tế và đô thị lớn. Hưởng ứng đề nghị này, tháng 5/2025, Hòa Phát đã ký hợp đồng với SMS Group (Đức) để triển khai dây chuyền công nghệ hiện đại nhất hiện nay. Dự kiến dây chuyền sẽ cho ra sản phẩm đầu tiên vào quý I/2027.
Thép ray chất lượng cao – sản phẩm chiến lược quốc gia
Theo quy định mới nhất tại Thông tư 75/2025/TT-BTC của Bộ Tài chính, hệ thống kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia có thời gian sử dụng từ 25 đến 80 năm, trong khi đường sắt đô thị có thời gian sử dụng lên đến 100 năm. Điều này đòi hỏi vật liệu sử dụng, đặc biệt là ray thép, phải đạt độ bền cực cao.
Ray thép chất lượng cao phải được luyện từ quặng sắt có độ tinh khiết lớn, đáp ứng các tiêu chí như:
- Chiều dài lên đến 100 mét
- Độ thẳng và độ phẳng cao
- Độ cứng và độ bền vượt trội
Tỷ phú Trần Đình Long, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát, khẳng định sản phẩm thép ray do Việt Nam sản xuất sẽ hoàn toàn đủ sức cạnh tranh về chất lượng và giá thành so với sản phẩm nhập khẩu.
Tham vọng chiếm lĩnh thị trường đường sắt đô thị và quốc tế
Không chỉ nhắm đến dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam, Hòa Phát còn hướng đến việc cung cấp thép ray cho các tuyến đường sắt nội đô, các tuyến liên vùng và kết nối xuyên biên giới như tuyến kết nối với Trung Quốc. Đây là chiến lược dài hạn để giảm phụ thuộc vào nhập khẩu, chủ động nguồn cung trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh đầu tư hạ tầng giao thông vận tải.
Vai trò của Đại học Bách khoa Hà Nội trong chiến lược công nghiệp hóa
Là đối tác chiến lược của Hòa Phát, Đại học Bách khoa Hà Nội giữ vai trò then chốt trong việc cung ứng nguồn nhân lực kỹ thuật cao và dẫn dắt nghiên cứu công nghệ luyện kim.
Theo bảng xếp hạng QS World University Rankings năm 2022:
- Nhóm ngành Kỹ thuật và Công nghệ của trường xếp hạng 360 thế giới
- Ngành Khoa học Vật liệu lần đầu được xếp hạng nhưng đã đứng đầu tại Việt Nam, nằm trong nhóm 401–410 toàn cầu
Với năng lực đào tạo và nghiên cứu được quốc tế công nhận, Đại học Bách khoa Hà Nội là đơn vị tiên phong trong việc chuyển giao tri thức, hỗ trợ doanh nghiệp nội địa nâng cấp công nghệ và tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
Hợp tác đại học – doanh nghiệp là chìa khóa phát triển công nghiệp
Thỏa thuận hợp tác giữa Hòa Phát và Đại học Bách khoa Hà Nội là mô hình điển hình cho xu thế kết nối giữa doanh nghiệp và cơ sở nghiên cứu nhằm thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ trong công nghiệp. Trong bối cảnh Việt Nam đặt mục tiêu hiện đại hóa hạ tầng giao thông và phát triển công nghiệp thép chiến lược, sự kết hợp này mở ra cơ hội lớn để nâng tầm sản phẩm Việt và chủ động hội nhập quốc tế.
Với những cam kết đầu tư bài bản, nguồn lực con người chất lượng cao và nền tảng công nghệ hiện đại, Hòa Phát kỳ vọng sẽ trở thành đơn vị tiên phong trong sản xuất thép ray tại khu vực Đông Nam Á, góp phần xây dựng nền công nghiệp giao thông bền vững và tự chủ.
